woensdag 1 oktober 2014

Jubileum 700 jaor

Es in 1290 Margaretha, joonkvrow van Noorwege en litste naokommeling van d'r Sjotse kunning Alexander III sjtirf, sjtirf dus och de Sjotse kunningsfamilie en kump d'r troën in han van Eduard I, kunning van Ingeland, dae dao 'nne vazal neerzit. Dae vazal wurd al gauw te sjots en belandt in de beruchte Tower of London. Mè tegeliek mit 't sjterve van Margaretha, wurd 'nne oonafhankelikhaedsoorlog gebore in Sjotland: the War of Independence.

(Highland Cathedral)

William Wallace (bekind van 'Braveheart') leidt de Sjotte nao 'n belangrieke uvverwinning bie Stirling Bridge, op 11 september 1297. Juus wie in Belsj de Guldensporenslag (1302) wurd dao al 5 jaor ieder de tot dan oonuvverwinnelik geachte ridders / zjoër-cavalerie versjlage. In d'r film gebäört dit mit lang sjpere, es e soort Griekse phalanx, mè in feite gebäörde dit op 'n brugk, oe de zjoër-cavalerie, de diek gepantserde ridders, aen vur aen uvverheen moeste en dus och aen vur aen opgewach en aafgesjlach koeste were. Dat juus die essentiële brugk weggelotte is in d'r film is natuurlik erg jaomer; d'r sjlag wurd dao dus och Battle of Stirling en neet Battle of Stirling Bridge geneumd!

(They may take our lives, but they'll never take our FREEDOM!)

William Wallace wurd in 1305 verraoje en in Londe ter doëd veroordeeld en geëxecuteerd. E jaor later kump Robert the Bruce names Sjotland in opsjtand. Hee vermoord zienge rivaal John - the Red - Comyn en kriet daonao de sjteun van de aander Sjotse clans.
Op 23-24 juni 1314 wurd de oonafhankelikhaed besjlis in d'r Sjlag bie Bannockburn. Dit liegk e paar kilometer zuideliker dan Stirling Castle, dat zich juus d'r vur hou uvvergegeve an de Sjotte, umdat ze ging versjterking kroge. Eduard II van Ingeland (zoon van in 1307 gesjtorve Eduard I) keem mit 25.000 man aan bie Bannockburn, oë hee dur 9.000 man woort opgewach, oonder leiding van Robert the Bruce en de ouw kapiteins van William Wallace. Bie dizze sjlag gebruukde de Sjotte wal de phalanx (de 'schiltron'), de land sjpere um de cavalerie te versjloon. En dat lukde. Robert the Bruce wis zelf 'nne Ingelsje ridder te versjloon: hee sjpleet mit zieng sjtriëdbiel zienge helm en kop in twie.
Op d'r twiede daag wis de cavalerie opnuuj neet dur de schiltrons heen te breke, ze woorte truukgedreve en de Sjotte rukde wiër op. De Ingelsje zote klem, tusje de oprukkende Sjotte en de river Forth. Mit 10.000 man verlees en kunning Eduard II dae vlugde, wonne de Sjotte d'r sjlag. 10 jaor later woort Sjotland opnuuj oonafhankelik, mit 't Verdrag van Edinbrugh-Northampton. Dit zou dore tot 1707, es 't Sjotse en Ingelsje parlement de Act of Union taekene en de twie kunninkrieke opgunt in Groët-Brittannië.


Precies 700 jaor nao d'r Sjlag bie Bannockburn, op 18 september 2014, kroge de Sjotte middels e Referendum de vraog: "Vinse dat Sjotland oonafhankelik mot were?"
Mit 'n opkoms van roond de 85%, sjtimde 45% vur en 55% tenge oonafhankelikhaed. Sjotland blief dus bie 't Verenigd Kunninkriek en zoe blief de "Act of Union" van 1707, nao 307 jaor besjtoon!

Bekiek hie aander jubilea.

Geen opmerkingen: