Wat wal kin, is truukkieke in d'r tied. Vur dun aeglik nix andersj. Alles waste zies en huurs, is al gebäört op 't momint daste 't zies of huurs, juus wie 'nne echo. 't Leech gaet alling e sjtuk sjneller es geluid, dus dat merk vur nauweliks. Me bie popconcerte of festivals merkse 't al; este wied eweg sjtaes zies op e sjerm ieder wat gezonge wurd, dan daste 't huurs. Dat gebäört boete de Aerd nog erger.
Es vur nao de zon, d'r mond, de sjterre en soms nao planete kieke, zeent vur wat vreuger gebäört is. 't Zonleech is namelik al 8 minute aod vurdat veer 't zeente en de kortste sjter hat d'r al 4 jaor uvver gedoe um os te bereike. Este dao 'nne sjpiegel op zouws zitte, zouwste dus 8 jaor truuk in d'r tied kinne kieke, want de zies dan d'r 'echo' van wat hie 8 jaor gelaeje gebäört is. En 't leech gaet al zoe sjnel, 't gaet namelik 8 kier de Aerd roond in 1 seconde, dus de aafsjtande zun erg groët.
Me wie groët zun die noe? Este alles oet gaes drukke in kilometers, is 't neet bie te houwe, zoeväöl nulle en punte hubse dan nudig. Me verklingse alles 1 miljard kiër, dus 9 nulle weg, dan wurd 't e sjtuk miensjeliker.
Lot vur beginne mit de zon, die hat dan 'nne diameter van 1,4 meter, dus zigk mer 'nne fleenk groete skippy-bal. De uursjte planeet Mercurius is 5 milimeter groët en sjtaet dan op 58 meter, zigk mer vanaf de keerk pies an d'r achterkant van d'r zaal. Venus is de twiede planeet, die is ruum dubbel zoe groët mit 1,2 cm en sjtaet och dubbel zoe wied eweg, op 108 meter, zigk mer van de keerk pies an d'r ingank va d'r busj. Os Aerd is e bietsje groeter, zoe'n 1,3 cm, zigk mer 'n huuf en sjtaet op 150 meter, van de keerk pies an de Van Imstenraedtlaan. De volgende planeet is Mars, dae is 7 milimeter groët en sjtaet al op 230 meter, oongevaer bie 't aod voetbalveld.
De volgende planete zun va gaas, zun groeter en liegke nog wiër eweg. De viefde is Jupiter, dae is 14 cm, oongevaer 'n fleenke grapefruit en dae sjtaet op 780 meter, dus al bie d'r dokter. Saturnus is de volgende en is 12 cm groët, 'nne fleenke appel en dae sjtaet op 1,4 km, dus dat is al hovverwaegs Mhaereweeg i Tebannet. Dan de zevvende planeet, Uranus, is 5,1 cm groët en sjtaet op 2,8 km, oongevaer bie d'r Friengs tusje Tebannet en Remmersjtok. De litste planeet (want Pluto is e tiedsje gelaeje gedegradeerd tot dwergplaneet) Neptunus is 4,9 cm groët, dus same mit Uranus twie unne, me Neptunus sjtaet zelfs op 4,5 km, juus achter de keerk i Remmersjtok. Dao moste dus good kinne kieke wilse pies an de keerk i Mhaer kinne kieke en ofse op dae afsjtand 'n un zies liegke? Op de Aerd kinse wal de zon zie op 150 meter, me ofse andersjum 'n huuf zies liegke?
Lichaam Diameter Aafsjtand
Zon 1,3 m -
Mercurius 0,5 cm 58 m
Venus 1,2 cm 108 m
Aerd 1,3 cm 150 m
Mars 0,7 cm 227 m
Jupiter 14,2 cm 778 m
Saturnus 12 cm 1,4 km
Uranus 5,1 cm 2,8 km
Neptunus 4,9 cm 4,5 km
Geen opmerkingen:
Een reactie posten