Sziget post 6

Zoe wie gezag is 't Sziget Festival in de Donau in de sjtad Budapest. Hub eech 't ieder al uvver Pest gehad, noe is Buda an de beurt. Pest is vlak en raedelik modern; Buda is bergachtig en relatief aod. De ouwste reste komme zelfs oet d'r Romeinse tied (80 - 250 n.Chr.), wie 't nog Aquincum hoosj.

De fundamente van de civiele sjtad zun vur e deel wer opgeboewd, zoedaste e beeld kries wie 't toen hat oetgezie. Ae geboew is zelfs gans heropgeboewd: the Painters House. Dis opgravinge liegke noe an d'r rand van de sjtad. Oë noe Buda liegk, loog in d'r Romeinse tied nog 'n militaire basis, die nog väöl groeter waor es 't civiele Aquincum. De Donau waor toen namelik van bron tot zië de grens en die koes op dis plaatsj perfec verdedig were. Bie allebei de kerne liegke Amfitheaters, die noe nog te zie zun:

Gaeste dan nao de sjtad Buda, dan kumse langs de Donau uursj dis prachtige Calvijnkeerk tenge (1 op de 6 Hongare is Calvinistisch):

Este dan vanoet die 'Watersjtad' 't 'Visjersbastion' opklims, dan hubse e prachtig oetzich op de Matthiaskeerk:

In die keerk zun o.a. Frans Jozef en Elisabeth (Sisi) gekruund tot kunningspaar van Hongarije in 1867. Noe is Hongarije 'n republiek en de regalia liegke in 't Parlementsgeboew. Me lupse van die kruningskeerk nao de Burcht oë de miëste kunninge en heersers gewoend hubbe, dan kumse langs de Presidentswoening:

Daonevve liegk dus de 'Burcht' mit e groët sjtandbeeld van Eugène van Savoye, dae names Oosteriek Budapest truukveroverd hat op de Ottomane (Turke) in 1686. De Ottomane hubbe de Hongare in 1526 versjlage bie d'r Sjlag bie Móhacs en vanaf toen bezat. In 1529 sjtong Sultan Süleyman I vur de poorte van Wene en woort toen truukgedreve dur goj vuurwapes en de pest. In 1683 probeerde Grootvizier Kara Mustafa Wene nog 'ns te verovere, me dur 'n samewerking tusje Pole, Pruusje en Oosteriekers is och hee verdreve. In 1686 verovert Eugène Buda names Karel V van Lotharinge en d'r Habsburgse keizer Leopold I en e jaor later wurd Mehmed IV definitief versjlage bie d'r 2e Sjlag bie Móhacs.

Och d'r litste oorlog hat zieng sjpore naogelotte, zoe is de Maria Magdalenakeerk gans verwoes dur bombardemente van 't Sovjetleger in 1944. D'r tore is heropgeboewd, juus wie ing veenster van 't koër. Dis foto is gemak vanoet 't sjip:

Dis geboewe zun allemaol geboewd op d'r Burchthuvvel en get wiër op liegk d'r Gellèrtberg. Oonderaan dae berg hubbe ze 'n keerk en e kloester iggeboewd:

Och oonderaan dae berg an de Vriejhaedsbrugk liegk 't Gellèrthotel en -zjwumbad en klimse dan dae berg gans op, kumse op de Citadel oet. Dae bunker dreug nog de kuggellokker van d'r Twiede Weldoorlog en d'rnevve sjtaet 't groete Vriejhaedsbeeld. Vanaf dae berg hubse och e fantastisch oetzich uvver de ganse sjtad:

Leenks zieste d'r bunker van de Citadel, dan achter de beum liegk de Burcht en vanaf dao begint de Elisabethbrugk (Sisibrugk), mit an d'r uvverkant de keerk van de binnesjtad en get wiër de Stefanusbasiliek. Achter in de Donau zieste nog de Kittingbrugk en 't Margiteiland, mit an de oever 't Parlementsgeboew en get wiër 't Óbudai-eiland. Gans rechs op de foto zieste d'r oonderkant van 't Vriejhaedsbeeld.